Reumatologia to dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem, leczeniem i prewencją chorób układu mięśniowo-szkieletowego oraz układu immunologicznego. Choroby reumatyczne obejmują szeroką gamę schorzeń, które wpływają na stawy, mięśnie, ścięgna, więzadła, kości, a także niektóre narządy wewnętrzne. Choroby te są często przewlekłe i mają zwykle charakter autoimmunologiczny, co oznacza, że układ odpornościowy atakuje własne komórki i tkanki, powodując stany zapalne i uszkodzenia tkanek.
Reumatolog to lekarz specjalista, który koncentruje się na leczeniu chorób reumatycznych. Niektóre z najbardziej powszechnych schorzeń, z którymi mają do czynienia reumatolodzy, to:
- Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) - przewlekła autoimmunologiczna choroba, która prowadzi do zapalenia i uszkodzenia stawów.
- Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) - choroba łącząca objawy łuszczycy (zmiany skórne) ze stanem zapalnym stawów.
- Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) - schorzenie, które prowadzi do zapalenia i zrostu kręgów kręgosłupa, powodując sztywność i ból pleców.
- Układowy toczeń rumieniowaty (SLE) - przewlekła choroba autoimmunologiczna, która może wpływać na różne narządy i tkanki, w tym skórę, stawy, nerki, serce i układ nerwowy.
- Twardzina układowa - choroba, która prowadzi do zwłóknienia i uszkodzenia skóry, naczyń krwionośnych i narządów wewnętrznych.
- Mieszane choroby tkanki łącznej - schorzenia, które łączą cechy różnych chorób tkanki łącznej, takich jak SLE, twardzina układowa i mięśniakowłókniak.
- Zapalenia naczyń - grupa chorób, w których dochodzi do stanu zapalnego naczyń krwionośnych, co może prowadzić do uszkodzenia narządów.
Oprócz tego reumatolodzy zajmują się leczeniem chorób zwyrodnieniowych, takich jak artroza, a także bólami mięśni i stawów związanych z wiekiem, urazami, infekcjami lub zaburzeniami metabolicznymi.
W dziedzinie reumatologii istnieje również wiele rzadkich chorób. Chociaż są mniej powszechne, mogą prowadzić do poważnych objawów i powikłań. Oto kilka rzadkich chorób reumatycznych:
Zapalenie wielomięśniowe - choroba autoimmunologiczna, która prowadzi do osłabienia mięśni, szczególnie w ramionach i udach.
Zapalenie skórno-mięśniowe - choroba autoimmunologiczna, która charakteryzuje się osłabieniem mięśni oraz wysypką skórną, głównie na twarzy, klatce piersiowej i dłoniach.
Zespół Sjögrena - choroba autoimmunologiczna, która powoduje uszkodzenie gruczołów wydzielniczych, prowadząc do suchości oczu, ust, skóry i innych tkanek. Zespół Sjögrena może również prowadzić do zapalenia stawów i innych narządów.
Zespół Behçeta - choroba zapalna, której przyczyna nie jest w pełni zrozumiała. Powoduje stan zapalny naczyń krwionośnych oraz objawy skórne, owrzodzenia jamy ustnej, objawy okulistyczne, zapalenie stawów i objawy neurologiczne.
Zespół Churga-Strauss (eozynofilowe ziarniniakowe zapalenie naczyń, EGPA) - rzadka choroba zapalna naczyń krwionośnych, która prowadzi do astmy, eozynofilii (wysokiego poziomu białych krwinek eozynofilów) i objawów naczyniowych.
Zespół nawracającego zapalenia chrzastek - rzadka choroba autoimmunologiczna, która prowadzi do zapalenia chrząstki w różnych częściach ciała, takich jak mażdżice uszu, nos, tchawica i stawy.
Zespół antyfosfolipidowy - zaburzenie krzepnięcia krwi związane z przeciwciałami antyfosfolipidowymi, które może prowadzić do zakrzepów krwi, poronień i innych powikłań.
Leczenie rzadkich chorób reumatycznych zwykle opiera się na indywidualnym podejściu do każdego przypadku, a terapia może obejmować leki przeciwzapalne, immunosupresyjne, przeciwbólowe, a także fizjoterapię i inne metody wsparcia. Współpraca z reumatologiem i innymi specjalistami może być kluczowa dla skutecznego leczenia i zarządzania tymi chorobami.
Typowe choroby leczone przez reumatologów obejmują zapalenie kości i stawów, dnę moczanową, reumatoidalne zapalenie stawów, przewlekły ból pleców, zapalenie ścięgien, toczeń rumieniowaty czy fibromialgię.
